لکه های سفید روی دندان بعد از درمان ارتودنسی
گرچه لکههای سفید روی دندان ضرورتا توسط براکت ها به وجود نمیآیند این نوع تغییر رنگ دندان در میان افرادی که از ارتودنسی استفاده میکنند بسیار شایع است. استفاده از ارتودنسی و تشکیل لکه سفید روی دندان به یکدیگر ارتباط دارند زیرا ارتودنسی باعث میشود که فرد نتواند به خوبی به تمیز کردن دندانهای خود بپردازد. به طور کلی معمولا اطراف خط لثه یا اطراف حاشیه براکتها محلی است که لکههای سفید بیشتری تشکیل میشود.
ایجاد لکه سفید دندان در طول ارتودنسی
ظهور ضایعات سفید رنگ روی دندان ها روی سطوح لبي دندان ها در طول درمان ارتودنسی شایع ترین مشکل بالینی است که به عنوان مشکلات جانبی درمان ارتودنسی اتفاق می افتد . افزایش و طولانی شدن تجمع پلاک های دندانی یکی از دلایلی است که این تغییرات ناخواسته اتفاق می افتند . وجود براکت ها ، اتصالات ، سیم ها ، حلقه ها ، لیگاچورها ، و سطوح غیر هم سطح آنها در حفره دهان موجب افزایش انباشته شدن پلاک های دندانی روی سطوح لبی تاج های دندان ها می شود . در بیمارانی که بهداشت دهان و دندان ها را به خوبی رعایت نمی کنند ، منجر به تجمع پلاک و تأثیر طولانی مدت آن می شود ، که در نهایت به از بین رفتن مواد معدنی مینای دندان ها ( دمینرالیزیشن ) ختم می شود .
ضایعات سفید رنگ تحت عنوان ” نخستین نشانه های پوسیدگی دندان تعریف می شوند که بعنوان یک نوع ضایعه روی مینای دندان ها مشاهده می شوند و با چشم غير مصلح نیز قابل تشخیص هستند ” . این ضایعات سفید رنگ تخلخل زیر سطح مینای دندان ناشی از دمینرالیزیشن ( از بین رفتن مواد معدنی ) هستند ، که وقتی روی سطح صاف قرار می گیرند می توان آنها را به شکل شیری کدر مشاهده کرد . ظهور ضایعات سفید رنگ پس از درمان ارتودنسی ۲-۹۶ % است . بیشترین دندان هایی که تحت تأثیر قرار می گیرند دندان های پیشین ، دندان های لترال دندان های پیشین و دندان های نیش ماگزیلا ، و دندان های نیش و دو پایه ( پرمولر ) مندیبل هستند . کنترل و مدیریت ضایعات سفید رنگ شامل روش های پیشگیری ، دمینرالیزیشن و روش هایی هستند که برای معدنی سازی مجدد ضایعاتی استفاده می شوند که قبلاً شکل گرفته اند . معدنی سازی مجدد ( ریمینرالیزیشن ) فرایند احیاء مجدد مواد معدنی در قالب یون های معدنی در مینای دندان ها است . دمینرالیزیشن فرایند برداشتن مواد معدنی در قالب یون ها ، از سطح مینای دندان ها است .
علت ایجاد لکه های سفید روی دندان
ظهور ضایعات سفید رنگ نتیجه روندی است که بین کربوهیدرات های موجود در رژیم غذایی و باکتری های موجود در بزاق اتفاق می افتند . این روند منجر به عدم تعادل در روند دمینرالیزیشن و ریمینرالیزیشن می شود که روی سطح مینای دندان ها اتفاق می افتد . بواسطه از دست رفتن مواد معدنی زیر سطح مینای دندان ها نقاط سفید کدری روی دندان ها ظاهر می شوند . این موجب افزایش تخلخل سطح مینای دندان می شود و مانند گچ به نظر می رسد . اگر سطح دندان دست نخورده باقی بماند ، این امکان وجود دارد که روند دمینرالیزیشن متوقف شود و ریمیترالیزیشن ( معدنی سازی مجدد ) ضایعه می تواند به صورت خود به خود معکوس شود . برای رخ دادن این معدنی سازی مجدد خود به خود ، ترکیبی از فلوراید لازم است که می تواند با اهداف
درمانی و برای جبران مواد معدنی موجود در بزاق دهان روی دندان ها اعمال شود . در صورتی که مواد معدنی زیر سطح مینای دندان برای مدت زمان طولانی از دست رفته باشند ، معدنی سازی مجدد نمی تواند به صورت خود به خود اتفاق بیفتد و پوسیدگی ها و حفره های دندانی می توانند شکل بگیرند . نقش اصلی در شکل گیری این ضایعات را تغییر pH در بزاق دهان و وجود باکتری در پلاک های دندانی ایفا می کند
اقدامات درمانی
رعایت بهداشت دهان و دندان
روش مهم برای کمک به کاهش این مشکل، رعایت بهداشت دهان و دندان است. مسواک کردن و نخ دندان کشیدن روزانه به دو دلیل برای دندانها مفید است. نخست این که مسواک زدن ظاهر دندانها را به شکل عادی خود بازگردانده و لکههای سفید را به مرور از بین میبرد. ثانیاً با برداشته شدن باکتری که به راحتی در قسمتهای دیمینراله شده جمع شدهاند و باعث آسیبدیدگی و تغییر رنگ بیشتر دندانها میشوند به رفع این لکههای سفید کمک میکند. کشیدن نخ دندان نیز بسیار مهم است زیرا باکتریهای بیشتری را از لابهلای دندانها برمیدارد.
ریمینرالیزاسیون
ریمنیرالیزاسیون متداولترین شیوه برای از بین بردن لکههای سفید روی دندانها پس از برداشتن بریسها است. در ریمینرالیزاسیون از یک کرم یا مواد دیگر برای یک دوره زمانی مشخص روی دندانها استفاده میشود.
ترمیم کامپوزیتی
لکههای سفید روی دندانها گاهی اوقات زیر مینای دندان فرو میروند. اگر این عارضه ایجاد شد، ترمیم کامپوزیتی یک فرانید دندانپزشکی است که در آن از برخی انواع رزینها برای حل این مشکل استفاده میشود.
رزین روی لکههای سفید مالیده شده و آن قسمتها را پر میکند بنابراین قسمتهای سفید همسطح مینای دندان میشوند. رزین میتواند مطابق رنگ دندان فرد رنگ شود.
پیشگیری
با مسواک کردن دندانها میتوان از ایجاد شدن لکههای سفید روی دندانها جلوگیری کرد. پس از مسواک کردن، دندانهای خود را بررسی کنید. علاوه بر استفاده از مسواکهای معمولی شما میتوانید از مسواکهای برقی نیز استفاده کنید. مسواکهای برقی در برداشتن پلاکهای جمع شده روی دندانها بسیار خوب عمل میکنند
دهانشویه فلوراید
استفادهی روزانه از دهانشویهی فلوراید به شما کمک میکنند تا دندانهای مقاومتری در برابر دکلسیفیه شدن و لکههای سفید داشته باشید. برخی از متخصصین ارتودنسی نیز توصیه میکنند از خمیردندانهای حاوی فلوراید مخصوصی استفاده کنید
آب زیاد بنوشید
با این کار دهانتان مرطوب میماند و به مقدار کافی بزاق برای ازبینبردن پلاک و تمیز کردن دهان حفظ میکنید. بزاق یک خنثی کننده اسید طبیعی است که به ازبینبردن اسید دهان که در نتیجه باکتریهای دهان ایجاد میشود، کمک میکند. با نوشیدن آب فراوان در طول روز به تولید مداوم بزاق دهان کمک کنید. سعی کنید آب بدون گاز بنوشید زیرا آب گازدار باعث افزایش رسوب جرم روی دندان و کاهش pH دهان میشود.اگر میخواهید ارتودنسی دندان انجام دهید ولی هنوز هیچ اقدامی انجام نداده اید، میتوانید به مطب دکتر سیدامین همایونی از متخصصان باتجربه تهران مراجعه کنید. ما در مطب دکتر همایونی با ارائه مشاوره رایگان به شما کمک میکنیم که متناسب با بودجه و مشکلتان، بهترین درمان و دستگاه ارتودنسی را انتخاب کنید. علاوه بر این، شما را در تمام طول دوره درمان تنها نمیگذاریم و تمام اطلاعات لازم در این خصوص را به صورت منظم در اختیار شما قرار میدهیم.