رشد فک همواره آرام و تدریجی است. ولی در بعضی کودکان رشد فک دچار مشکل می شود و فک بالا یا فک پایین رشد نا متعارفی (کم یا زیاد) دارند. یا در بعضی کودکان هر دو فک با هم دچار رشد غیر طبیعی می شوند. این رشد ناموزون باعث ایجاد ناهنجاری های فکی می شود. یکی از مشکلاتی که رشد غیر نرمال فک ایجاد میکند، بهم ریختگی دندان و مشکل در غذا خوردن و صحبت کردن کودک است. ناهنجاری فکی ممکن است خفیف باشد که اغلب با ارتودنسی اصلاح می شوند و یا شدید باشند که نیاز به جراحی فک دارند.
یکی از ناهنجاری های فک، ناهنجاری فکی کلاس 3 است. این ناهنجاری فک، کمتر از ناهنجاری های فکی دیگر (مثل انحراف فک و جلو بودن فک بالا) اتفاق می افتد.
در این ناهنجاری دندان های پایین شخص جلوتر از حالت نرمال است. به بیان دیگر فک ها درست در جای خود قرار نگرفته اند. یا فک پایین جلوتر است یا فک بالا عقب تر است یا اینکه ترکیبی از این دو مورد اتفاق افتاده است. جلو بودن فک پایین، علاوه بر تاثیر بر زیبایی شخص، مشکلاتی در جویدن غذا و سلامتی دهان و دندان شخص هم ایجاد می شود. در این مقاله قصد داریم ناهنجاری فک کلاس 3 را شرح دهیم و درمان جلو بودن فک پایین را بررسی کنیم.
همانطور که بالاتر اشاره کردیم دلیل جلو بودن فک پایین، رشد بیش از حد نرمال آن است. تشخیص جلو بدون فک پایین در نیمرخ شخص کاملا مشهود است چون اشخاصی که دچار ناهنجاری فکی کلاس 3 هستند دارای نیمرخ مقعری (تو رفته) هستند.
درمان جلو بودن فک پایین بدون جراحی
برای تشخیص نحوه اصلاح جلو بودن فک، مواردی همچون سن بیمار و شدت ناهنجاری دخیل هستند. چنانچه زود و در سنین کودکی متوجه این ناهنجاری فکی شوید و به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید، تنها با ارتودنسی مشکل برطرف می شود. به همین دلیل در اکثر مواقع درمان جلو بودن فک پایین در کودکان بدون نیاز به جراحی انجام می شود. در واقع سن رشد کودک پروسه درمان ناهنجاری فک را تسهیل و تسریع می کند. تجهیزات دندانی مختلفی برای این کار استفاده می شوند که در ادامه به سه مورد آن اشاره میکنیم:
هدگیر کششی معکوس: از این وسیله شب استفاده می کنند و برای رشد فک بالا است.
وسیع کننده آرواره: که در سقف دهان گذاشته می شود و قابلیت تنظیم دارد. کلید کوچکی در این وسیله تعبیه شده است که کمک میکند تا آن را کم کم گشاد و باز کرد.
چین کپ (چانه بند): باعث جلوگیری رشد بیش از اندازه فک پایین می شود.
براکت، سیم‌های قوس‌دار و سیم‌های دندانی از جمله دیگر تجهیزات دندانپزشکی است که برای اصلاح جلو بودن فک پایین کودکان استفاده می شود.
اگر دیر متوجه این ناهنجاری فکی شوید یا در سنین بالاتر به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید، ممکن است تنها با ارتودنسی مشکل حل نشود و نیاز به جراحی هم باشد.
دکتر سید امین همایونی در اینستاگرام
