جراحی زیبایی فک و صورت

جراحی زیبایی فک و صورت

مشابه تغییر موقعیت دندان ها با روش های ارتودنسی، عمل جراحی ارتودنسی (که به نام جراحی ارتوگناتیک نیز شناخته می شود) می تواند مشکلات فک را اصلاح کرده و توانایی بیمار در ارتباط با جویدن، صحبت کردن، تنفس و نیز وضعیت ظاهری صورت را بهبود بخشد. به بیان دیگر، جراحی ارتودنسی می تواند وضعیت فک شما را اصلاح کند. علاوه بر این، حرکت دادن فک باعث حرکت کردن دندان ها از محل خود می شود، به همین خاطر استفاده از بریس ها همواره به همراه اصلاح فک انجام می شود. این شرایط می تواند به اطمینان از قرارگیری دندان ها در موقعیت مناسب پس از عمل جراحی زیبایی کمک موثر نماید. عمل جراحی ارتوگناتیک می تواند مشکلات فک و جفت شدگی دندان ها را اصلاح کرده و توازن لازم را در ناحیه صورت ایجاد نماید.

لزوم انجام جراحی فک

مال اکلوژن می تواند عملکرد فک را دچار مشکل کرده و درجویدن غذا برای فرد اختلال ایجاد کند. در صورتی که تماس کافی بین دندان های بالا و پایین وجود نداشته باشد، آسیاب کردن غذا به مقدار کافی در دهان انجام نمی شود. این شرایط می تواند تاثیر منفی بر فرآیند هضم غذا و سلامت کلی بدن فرد داشته باشد. علاوه بر این، تجمع بیش از حد دندان ها در دهان می تواند باعث انباشته شدن مواد غذایی و سخت شدن حفظ و مراقبت از سلامت دهان شود و به این ترتیب دندان ها به احتمال بیشتر دچار پوسیدگی شده یا بیمار بیشتر به بیماری پریودنتال مبتلا می شود. به خاطر دچار بودن فرد به مال اکلوژن، دندان ها احتمالاً سریع تر از حالت عادی از بین می روند و طول عمر ابزارهای مصنوعی استفاده شده در دهان بطور مشخص کاهش پیدا می کند. مال اکلوژن شدید اسکلتی در نتیجه وضعیت نامناسب فک از نظر اندازه و موقعیت همچنین می تواند باعث ایجاد مشکلات شدید برای فرد شود. برای مثال، فک پایین بسیار کوچک می تواند باعث خرناس کشیدن و وقفه تنفسی در هنگام خواب شود و این شرایط می تواند بسیاری مشکلات دیگر را نیز در ادامه برای فرد به همراه داشته باشد. در مواردی که لب بالا کوتاه بوده و استخوان اضافی بطور عمودی در فک بالا وجود داشته باشد، لب ها معمولاً بدون تلاش برای بستن آنها باز می مانند و دلیل این موضوع اضافه بودن یک سوم پایینی صورت است. در نتیجه، این شرایط می تواند باعث ایجاد بوی نامطلوب دهان با تشدید مشکل شود. علاوه بر این، مال اکلوژن مکرر می تواند تاثیرات منفی شدید بر وضعیت صحبت کردن فرد داشته و اغلب با درد در ناحیه مفصل فک همراه باشد. در نهایت باید گفت که قرار گیری نامناسب دندان ها بر روی یکدیگر و وضعیت فک می تواند ارتفاع یک سوم پایین صورت را به میزان زیاد مشخص نماید و به این ترتیب بر شرایط ظاهری صورت نیز تاثیر دارد. صورت کوژ یا محدب باعث شرایطی به نام «چهره پرنده ای» و صورت کاو یا مقعر باعث شرایطی به نام «چهره بالغ» می شود و هر دوی این شرایط مشکلات زیبایی برای فرد ایجاد می کند و به این ترتیب می تواند شرایط اجتماعی فرد را در صورت درمان نشدن با خدشه زیاد روبرو نماید.

ناهنجاری های فک و دندان

شرایط مال اکلوژن را می توان به دو گروه اصلی اسکلتی و دندانی طبقه بندی کرد. مال اکلوژن اسکلتی در نتیجه تفاوت در شکل، اندازه و یا موقعیت یک یا چند دندان در فک ایجاد می شود. برای مثال اگر یکی از فک ها بسیار بزرگ یا بسیار کوچک بوده یا یکی از آنها بسیار بزرگ و دیگری بسیار کوچک باشد، این شرایط را می توان به عنوان مال اکلوژن اسکلتی در نظر گرفت. برای این بیماران، هماهنگ کردن ساده قوس دندان ها کمک چندانی ایجاد نمی کند، زیرا دندان ها در موقعیت مناسب به علت عدم قرارگیری صحیح فک ها بر روی یکدیگر قرار ندارند. مال اکلوژن اسکلتی اغلب با وضعیت ظاهری نامناسب در ناحیه صورت بیمار همراه است. در این حالت اگر فک پایین بسیار کوچک باشد، صورت فرد بیش از حد کوژ یا محدب می شود، اما اگر فک پایین بیش از حد بزرگ یا فک بالا بیش از حد کوچک باشد و یا هر دو این شرایط به همراه یکدیگر وجود داشته باشد، صورت فرد بیش از حد کاو یا مقعر خواهد بود. در این حالت استفاده از روش های درمان ارتودنسی به تنهایی نمی تواند برای تصحیح مشکلات مال اکلوژن اسکلتی کافی باشد و نیز نمی تواند مشکلات ظاهری صورت بیمار را علاوه بر مشکلات قرارگیری دندان ها بر روی یکدیگر بر طرف نماید. عمل جراحی یک فک یا هر دو فک بیمار، معمولاً برای تصحیح وضعیت فک ها، بهبود عملکرد جویدن دندان ها، افزایش زیبایی ظاهری صورت، و کاهش مشکلات مربوط به سیستم تنفسی مورد استفاده قرار می گیرد. در صورتی که وضعیت قرارگیری فک ها بر روی یکدیگر در یک بیمار مناسب باشد، مال اکلوژن دندان ها می تواند در نتیجه رشد نامناسب دندان ها یا تجمع بیش از حد آنها ایجاد شده باشد. در این شرایط، استفاده خاص از روش های درمان ارتودنسی به تنهایی می تواند با استفاده از بریس ها وضعیت قرارگیری با ثبات دندان ها بر روی یکدیگر را اصلاح نماید.

مراحل انجام جراحی فک

درمان ارتودنسی برای تکمیل شدن به حدود دو سال زمان نیاز دارد. این دوره درمان بسیار خاص بوده و از چندین مرحله تشکیل شده است که یکی از آنها جراحی ارتوگناتیک است. هنگامی که این فرآیند شروع شود، به ندرت امکان برگشت نتایج درمان به حالت اولیه یا تغییر الگوی درمان به روش های غیر جراحی وجود دارد. به همین خاطر بطور جدی به بیمار پیشنهاد می شود طرح درمان اولیه خود را پس از شروع تکمیل نماید. بیماری که تصمیم گرفته از روش درمانی ارتوگناتیک استفاده نماید، می بایست درک مناسب از پیچیدگی جراحی زیبایی فک و صورت و مدت زمان لازم برای انجام آن داشته باشد. بنابراین، فقط ترکیبی از همکاری بیمار و اراده وی می تواند به پزشک در این رابطه کمک کرده و دستیابی به نتایج درمانی مورد نظر و ایجاد ویژگی های مورد نیاز صورت را امکان پذیر نماید.

ارتودنسی قبل از عمل جراحی فک

ارتودنسی قبل از عمل جراحی زیبایی فک و صورت جراحی فک طولانی ترین مرحله درمان بیمار است و به حدود ۹ تا ۱۸ ماه زمان برای تکمیل شدن نیاز دارد. در این زمان بریس ها به دندان ها بسته شده و در کل دوره درمان بر روی دندان ها باقی می ماند. هدف اولیه ارتودنسی قبل از جراحی زیبایی فک و صورت هماهنگ کردن دندان ها در یک قوس دندان مناسب به نحوی است که دندان ها به درستی در کنار یکدیگر قرار گرفته باشند. در بعضی از موارد، به خاطر اندازه شکاف بین قوس دندان ها یا به خاطر ازدحام دندان ها، ممکن است دو یا چهار دندان سالم و نیز تمام دندان های عقل بیمار کشیده شوند. هنگامی که بیمار در سن رشد قرار داشته باشد، ابزارهای ارتودنسی استاندارد برای باز کردن سقف دهان نیز در مواردی که ناحیه بالای دهان بسیار تنگ باشد، ممکن است مورد استفاده قرار گیرند.

جراحی فک

در طول عمل جراحی. فک پایین به سه قسمت تفکیک می شود که عبارت از دو مفصل که بخش های جانبی را تحمل می کنند و نیز بخش مرکزی که حاوی دندان ها می باشد. سپس بخش مرکزی به محل مناسب منتقل می شود. با انجام این کار، وضعیت فک بالا بررسی شده، تفکیک و از پایه جمجمه جدا می شود. در صورت نیاز می توان فک را به ۳ یا ۴ قسمت تفکیک کرده و موقعیت جدید آن را با استفاده از پلاک های تیتیانیوم و پیچ های مخصوص تثبیت نمود. مقادیر اضافی استخوان برای این عمل جراحی زیبایی فک و صورت را می توان از ناحیه چانه، استخوان های گونه یا حتی ستیغ خاصره تهیه کرد. انجام این کار در مواقعی لازم است که ذرات استخوانی جمع آوری شده در طول جراحی برای پر کردن فضای بین بخش های مختلف استخوان یا محل های برش فک کافی نباشند. عمل جراحی بزرگ یا کوچک کردن فک نیز ممکن است بر روی بیمار در هنگام ایجاد برش بر روی چانه و حرکت دادن آن به موقعیت صحیح و تثبیت پلاک ها و پیچ ها در محل انجام شود. عمل جراحی با بستن تمام شکاف های ایجاد شده کامل می شود.

مرخص شدن از بیمارستان. معمولاً بیمار ۱ تا ۲ روز را پس از عمل جراحی یک فک و ۲ تا ۳ روز را پس از عمل جراحی هر دو فک در بیمارستان سپری می کند، هر چند این مدت می تواند بستگی به شرایط جراحی و مقررات بیمارستان داشته باشد.

طول مدت عمل جراحی. عمل جراحی فک و صورت تحت بی هوشی عمومی بر روی بیمار انجام می شود و ممکن است به ۱ و نیم ساعت زمان برای یک فک تا ۶ ساعت زمان برای عمل جراحی هر دو فک و پیوند استخوان برای تکمیل شدن نیاز داشته باشد. در صورتی که عمل جراحی بر روی هر دو فک و چانه بیمار انجام شود، معمولاً طول مدت آن ۶ ساعت و نیم خواهد بود.

جای زخم. بریدگی های مورد نیاز برای عمل جراحی فک در داخل دهان ایجاد شده و به این ترتیب در صورت بیمار هیچ جای زخمی پس از عمل جراحی باقی نمی ماند.

ریکاوری. زخم های ایجاد شده در بافت نرم بطور میانگین با گذشت حدود ۱۰ روز درمان می شود. فک پایین بیمار با گذشت حدود ۲ ماه در محل محکم شده و به ۴ ماه برای جوش خوردن استخوان در فک بالا زمان نیاز است.

عوارض احتمالی جراحی زیبایی فک
1-عفونت و جراحت- با توجه به فرآیند چرخش مناسب خون در ناحیه صورت این شرایط به ندرت ایجاد می شود. استفاده از داروهای آنتی بیوتیک پس از عمل جراحی می تواند به جلوگیری از ایجاد این مشکل کمک موثر نماید.
2-اسپلیت بد- ممکن است در شرایط نادر مواردی اتفاق افتد که آناتومی غیر عادی یا نقص فک مثل کیست در ناحیه تحت درمان وجود داشته باشد. اجتناب از این شرایط با مقطع ‌نگاری رایانه‌ای با اشعه مخروطی (cone beam CT scanning) قبل از عمل جراحی و بررسی هر دو فک بیمار به این روش امکان پذیر است. این عوارض به ندرت در بیماران سالم که از تکنیک جراحی زیبایی فک و صورت به نحو مناسب برای آنها استفاده می شود، مشاهده می گردد.
3-تغییر شکل مفصل فک و برگشت مال اکلوژن- این مسئله عارضه ای است که در نتیجه ابتلا به یک بیماری سیستماتیک (مثل آرتریت روماتوئید)، دندان قروچه (سایش دندان ها به هم) یا استفاده از تکنیک ضعیف برای عمل جراحی فک ایجاد می شود.
4-جوش نخوردن بخش های استخوان فک یا شکستگی پلاک های تیتانیوم- این شرایط ممکن است در مواقعی که بیمار جویدن غذای خود را پیش از موعد مجاز شروع کرده یا در طول شب دندان قروچه داشته باشد، ایجاد گردد. در این حالت می توان برای بیمار داروهای مناسب برای کاهش دندان قروچه مناسب باشد، هر چند پیوند استخوان در طول عمل جراحی و پذیرش پیوند توسط بدن بیمار پس از عمل جراحی می تواند از جوش نخوردن استخوان و شکستگی در پلاک پس از عمل جراحی جلوگیری نماید.
5-ورم طولانی مدت صورت- این مشکل ممکن است در بیماران مستعد ایجاد ورم مشاهده گردد.
6-ایجاد مشکل در احساسات صورت- پس از عمل جراحی فک پایین، بیمار ممکن است با کاهش احساس در لب پایین و چانه خود مواجه شده و حرکت و حالت ظاهری لب ها بدون تغییر باقی بماند. بی حسی کامل در لب پایین و چانه ممکن است برای مدت ۲ ماه پس از عمل جراحی ادامه داشته باشد. معمولاً این احساس با گذشت ۲ تا ۱۸ ماه از عمل جراحی باز می گردد. در طول این دوره، بیمار ممکن است با احساس غیر عادی خارش یا سوزش مواجه شود. به هر حال، در بیش از ۹۵ درصد بیماران احساسات بطور کامل باز خواهد گشت.

بهبودی پس از عمل جراحی
اولین روز پس از جراحی. هنگامی که پس از بی هوشی عمومی بیمار به هوش آید، بیمار به بخش مراقبت های ویژه فرستاده می شود. تمام علائم حیاتی بیمار در این شرایط برای ۲۴ ساعت اول پس از عمل جراحی زیبایی فک و صورت تحت مراقبت قرار می گیرد و برای بیمار داروهای لازم تجویز می شود. حالت تهوع و استفراغ پس از عمل جراحی با بی هوشی عمومی عادی می باشد. در این شرایط بیمار ممکن است با خون ریزی خفیف از بینی برای مدت دو هفته پس از عمل جراحی زیبایی فک و صورت مواجه شود. ورم شدید صورت و کبودی نیز می تواند در طول دو روز اول پس از عمل جراحی وجود داشته باشد. در این زمان از تمام ابزار ها و داروهای مورد نیاز برای کاهش ورم بیمار استفاده می شود. درد خفیف ممکن است در طول ساعت ها یا روزهای اول پس از جراحی وجود داشته باشد، اما کنترل این درد با استفاده از داروهای مسکن به سادگی امکان پذیر است. پس از جراحی، بیمار اجازه جویدن غذا را نخواهد داشت. در این زمان از یک یا چند باند کشی بر روی دندان ها برای هدایت فک به موقعیت صحیح بر اساس عملکرد مورد نیاز استفاده می شود. این نوارها به مقدار کافی در دهان با توجه به موقعیت فک در حالت استراحت محکم شده و اشکالی برای بیمار جهت باز کردن دهان ایجاد نمی کند.

یک هفته پس از عمل جراحی. ورم صورت می بایست با گذشت سه یا چهار روز پس از عمل جراحی به تدریج از بین برود. اولین ملاقات با پزشک پس از عمل جراحی با گذشت ۶ یا ۷ روز از عمل جراحی فک می بایست انجام شود. در این زمان محل زخم ها و نحوه قرارگیری دندان ها بر روی یکدیگر کنترل شده و نوارهای کششی ارتجاعی در صورت نیاز تنظیم مجدد می شوند. کشیدن بخیه ها. کشیدن بخیه ها معمولاً ۱۰ تا ۱۴ روز پس از عمل جراحی زیبایی فک و صورت انجام می شود. نوارهای کششی ارتجاعی نیز در همین زمان برای اولین بار از دهان خارج شده و وضعیت قرارگیری دندان ها در کنار یکدیگر مجدداً کنترل می شود.

۳ تا ۴ ماه پس از عمل جراحی. لازم است بیمار یک هفته در میان، با پزشک ملاقات کند. در طول این دوره سیم های اسکلتی از روی فک بالا و پایین برداشته می شوند. انجام این کار فقط به چند دقیقه زمان نیاز دارد و به صورت سر پایی انجام می شود. در ادامه، برای بیمار از درمان های ارتودنسی فعال پس از عمل جراحی زیبایی فک و صورت استفاده می گردد. در طول این دوره، مواد پر کردگی از روی بریس ها برداشته شده و از سیم های دائمی برای ایجاد تغییرات جزئی در وضعیت قرار گرفتن دندان ها استفاده می شود. پس از این کار، بیمار لازم است هر ۱ تا ۲ ماه تا زمان تکمیل درمان با پزشک خود ملاقات نماید.

تغذیه. برای مدت ۱۰ روز پس از عمل جراحی زیبایی فک و صورت بیمار فقط می بایست از مواد غذایی بدون ذره (مثل ماست، مربا، و مکمل های غذایی نرم) استفاده کند. در این زمان لازم است بیمار هر روز ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ کیلو کالری در مواد غذایی خود مصرف نماید تا سطح انرژی مورد نیاز خود را بازیابی نماید. در واقع تغذیه در ارتودنسی، جراحی فک و صورت و دیگر موارد بسیار مهم و قابل توجهه است. استفاده از رژیم غذایی بدون ذره ممکن است پس از کشیدن بخیه ها برای بیمار ممنوع شود. در این زمان معمولاً رژیم غذایی نرم جایگزین این رژیم غذایی شده و برای مدت ۲ ماه ادامه پیدا می کند. در طول این دوره بیمار اجازه جویدن غذا را ندارد، زیرا انجام این کار می تواند باعث جوش نخوردن استخوان و بازگشت نتایج عمل جراحی به حالت اولیه شود. افراد بیمار می بایست بدانند که ترمیم کامل استخوان های فک به چند ماه زمان نیاز دارد و لازم است در طول این مدت از جویدن غذاهای سفت خودداری شود. از زمان شروع سومین ماه پس از عمل جراحی، بیمار اجازه خواهد داشت جویدن غذاهای نرم همچون سالاد یا غذاهای آسیاب شده را شروع نماید. با گذشت ۴ ماه از عمل جراحی، بیمار می تواند عادت های عادی جویدن غذای خود را شروع نماید.

آخرین مرحله: ارتودنسی پس از عمل جراحی
ارتودنسی پس از عمل جراحی فک آخرین مرحله درمان است که با گذشت حدود ۶ تا ۱۲ ماه از عمل جراحی شروع می شود. هنگامی که فک بیمار بطور کامل بهبود پیدا کرده و وضعیت قرارگیری دندان ها در دهان اصلاح شد، لازم است از روش های ارتودنسی به منظور اصلاح موقعیت دندان های خاص استفاده شود. انجام این کار برای دستیابی به نتایج درمانی با ثبات لازم و ضروری می باشد. درمان نهایی ارتودنسی بیمار را نمی توان زودتر از دو تا چهار ماه پس از عمل جراحی زیبایی فک و صورت شروع کرد. قبل از این زمان، فرایند بهبود کامل نشده و تلاش برای اصلاح موقعیت دندان ها یا اصلاح شرایط آنها می تواند تاثیر منفی بر ریکاوری کلی بیمار داشته باشد. درمان ارتودنسی فعال پس از عمل جراحی را می توان با گذشت ۲ تا ۴ ماه پس از عمل جراحی زیبایی فک و صورت شروع کرد. در این زمان، مواد پر کننده از بریس ها برداشته شده و دندان های بالا با سیم های قوسی به یکدیگر متصل می شوند.
درمان ارتودنسی زمانی تکمیل می شود که وضعیت قرارگیری دندان ها در دهان تثبیت شده و دندان ها با یکدیگر تماس مناسب داشته باشند. در پایان این دوره، بریس ها از دهان بیمار خارج می شود، اما لازم است هنوز برای بیمار از نگهدارنده های خاص برای یک سال به صورت شبانه روزی و برای ۴ سال دیگر فقط در طول شب استفاده شود. پس از باز کردن دندان ها، وضعیت آنها کنترل شده و در صورت نیاز درمان های لازم بر روی آنها انجام می شود. بعضی بیماران ممکن است نیاز به ایمپلنت دندان یا تاج و پل برای بازیابی ساختمان دندان ها و نهایی شدن درمان خود داشته باشند. در ادامه لازم است بیمار در فواصل ۶ ماهه برای معاینات لازم در طول مدت ۵ سال به مطب پزشک مراجعه نماید.