انکیلوز با ارتودنسی

انکیلوز با ارتودنسی

درمان جوش خوردن دندان به استخوان فک (انکیلوز یا فک جوش) با ارتودنسی

انکیلوز دندان یا جوش خوردن دندان به استخوان فک یک وضعیت غیرطبیعی دندانی است که در آن اتصال بافت‌های سخت دندان و فک، از طریق جوش خوردگی ریشه به استخوان فک ایجاد می‌شود. به‌طور عادی، در اطراف ریشه‌های هر یک از دندان‌های شما بافت لثه‌ای بنام لیگامان‌های پریودنتال دندان وجود دارد. در داخل هر لیگامان پریودنتال، رشته‌هایی وجود دارند که مانند یک قلاب دندان را در سوکت یا حفره‌ی دندانی نگه می‌دارند. استخوان فک و ریشه‌ی دندان، به خاطر بافت لثه‌ای که در بین آن‌ها قرار دارد، تماسی با یکدیگر ندارند.

هنگامی‌که انکیلوز یا فک جوش رخ می‌دهد، پلی از مواد که ممکن است شامل مواد استخوان یا مواد ریشه‌ی دندان باشند، بنام سمنتم، بین ریشه و استخوان تشکیل می‌شود و استخوان را به ریشه متصل می‌کند. وقتی این اتصال رخ دهد، رشد و رویش دندان قطع می‌شود و در همان مکان باقی خواهد ماند. وقتی دندان‌های دیگر در مجاورت با دندان انکیلوز شده به رویش خود ادامه دهند، به خاطر حرکت نکردن دندان انکلیوزشده کج خواهند شد. اگر دندان انکیلوز شده یک‌ دندان شیری باشد، به‌جای دندان دائمی که در تلاش برای رویش در جای خودش است، باقی خواهد ماند. همچنین انکیلوز می‌تواند باعث کاهش فضای مورد نیاز برای رویش دندان‌های دائمی گردد که این امر سبب بروز نهفتگی دندان‌ها خواهد شد.

چرا انکیلوز دندانی (فک جوش) اهمیت دارد؟

انکیلوز دندان‌های شیری و دندان‌های دائمی می‌تواند روی رشد و پیشرفت فکین و میزان ردیف بودن و جفت‌شدگی دندان تأثیر داشته باشد. کج شکلی و انحراف استخوان فک، باریک و کم شدن ارتفاع فک از جمله مشکلاتی هستند که از انکیلوز دندانی ناشی می‌شوند. در طی فاز دندانی مختلط  در یک کودک، یک متخصص ارتودنسی نحوه‌ی رویش دندان‌ها را مشاهده و بررسی می‌کند و مشکلات احتمالی در رویش دندان‌ها را مدنظر می‌گیرد. برخی مشکلات مانند انکیلوز را می‌توان با تشخیص به‌ موقع دندان انکیلوز شده برطرف کرد. برای بررسی و کنترل نحوه‌ی رویش دندان‌ها، مراجعه‌ی به‌موقع جهت مشاوره با متخصص ارتودنسی ضروری است و باید در سنین 5 یا 6 سال انجام شود.

تشخیص

یک ‌راه برای تعیین و تشخیص یک ‌دندان انکیلوز شده، معاینه‌ی چشمی و ظاهری آن است. دندان انکیلوز شده به نظر می‌آید که در حال رویش نیست و یا به سمت عقب و در بافت لثه کشیده می‌شود. در برخی موارد، دندان انکیلوز شده کاملاً پنهان است و روی آن را بافت لثه‌ای پوشانده است.

انکیلوز دندانی می‌تواند در دندان‌های شیری (کودکان) و دندان‌های دائمی (بزرگسالان) بروز کند. البته این مشکل در دندان‌های شیری شایع‌تر از دندان‌های دائمی می‌باشد. علاوه بر مشاهده‌ی ظاهر دندان که باید با دندان‌های مجاور هم‌سطح باشد، روش دیگر برای تشخیص دندان انکیلوز شده، ضربه زدن آهسته به آن است. از آنجایی‌ که دندان به استخوان متصل است، هنگامی‌که با یک آینه‌ی مخصوص معاینه به آن ضربه‌ای آهسته وارد می‌کنید صدایی با فرکانسی پایین ایجاد خواهد شد. متخصص ارتودنسی یا دندانپزشک می‌تواند صداهای دندان‌های مجاور را با دندان مشکوک به انکیلوز را مقایسه کند تا بتواند وجود این مشکل را تشخیص دهد.

درمان دندان انکیلوز شده در بزرگسالان

برای درمان انکیلوز دندانی یا فک جوش، اگر دندان دائمی باشد، نیازی به کشیدن آن دندان نیست. روش‌های درمانی بسیاری برای رفع این مشکل وجود دارد که عبارت‌اند از:

• درمان ارتودنسی برای اصلاح موقعیت و ردیف کردن دندان انکیلوز شده.
• استئوتومی سگمنتال دندان برای ردیف کردن مجدد آن
• استفاده از مواد ترمیمی که می‌توان برای باقی‌مانده اتصال، آن‌ها را در قسمت زیر سطح لثه ساخت.
• باید سعی شود که دندان از جای خود بیرون رود، در غیر این صورت کشیدن آن دندان دائمی از طریق جراحی لازم می‌باشد.
• اگر انکیلوز در چند دندان وجود داشته باشد، شاید به جراحی پیوند استخوان و استئوتومی استخوان آرواره‌ای نیاز باشد.
• اگر دندان انکیلوز شده سبب بروز مشکلی نشده است، فقط باید هر چند وقت تحت معاینه و کنترل قرار بگیرد.