استفاده از رادیولوژی دندان در درمان ارتودنسی

استفاده از رادیولوژی (عکس برداری opg) دندان در درمان ارتودنسی و مزایا

عکس‌برداری با اشعه‌ی ایکس که به آن عکس رادیوگرافی نیز گفته می‌شود، تصاویری هستند که با تابش اشعه‌ی ایکس ایجاد می‌شوند که از بدن می‌گذرد و به حسگر واقع در طرف دیگر بدن (یک‌قسمتی از فیلم که در دستگاه‌های قدیمی بکار می‌رود) برخورد می‌کند. اشعه ایکس در رادیولوژی قادر است تصاویری ایجاد کند که تفاوت‌های موجود در تراکم بافت‌هایی که از بین آن‌ها گذر می‌کند را نشان ‌دهد. سایه‌ روشن‌های موجود بر روی حسگرهای دیجیتالی یا فیلم به پزشک اجازه می‌دهند تا نقاط مورد نظر پنهان در زیر پوست و استخوان را ببیند. رایج‌ترین نوع عکس رادیولوژی مورد استفاده توسط متخصصان دندانپزشکی، بایت وینگ نام دارد. در سیستم بایت وینگ، دندانپزشک تصویری با جزئیات کامل از گروه کوچکی از دندان‌ها که شامل سلامت مینای دندان، کانال‌های داخلی، و ریشه‌ها است را می‌گیرد. مینای دندان و مواد پرکننده‌ی دندان متراکم هستند و در تصویر رادیوگرافی به رنگ سفید نشان داده می‌شوند. استخوان اطراف دندان‌ها، کانال‌های ریشه‌ی دندان و پوسیدگی تراکم کمتری دارند و بنابراین تیره‌تر نشان داده می‌شوند. متخصصین دندانپزشکی دانش کافی درباره‌ی بررسی الگوهای روشن و تیره را دارند و بنابراین می‌توانند بافت‌های نرمال را از بافت‌های آسیب‌دیده و غیرطبیعی تشخیص دهند.

عکس‌برداری رادیولوژی در ارتودنسی

عکس‌برداری رادیولوژی بنا بر دلایل متعددی، در انجام درمان ارتودنسی ضروری می‌باشد. اولاً، متخصصین ارتودنسی، متخصص دندانپزشکی نیز می‌باشند، اگرچه تمرکز آن‌ها روی موضوعات دیگری است، اما در کار تشخیص آسیب‌ها و بیماری‌های دهان و دندان مشترک هستند. این آسیب‌ها شامل آبسه‌ی دندان، تومورها و شرایط دیگری می‌باشند که رابطه‌ی مستقیمی با ردیف کردن دندان‌ها ندارند. چنین آسیب‌هایی اگرچه کمیاب می‌باشند اما خیلی وقت‌ها برای اولین بار توسط متخصص ارتودنسی تشخیص داده می‌شوند و در صورت مراجعه بیمار برای درمان، می‌توانند درمان شوند.

دومین علت استفاده از عکس‌برداری در درمان ارتودنسی، کمک به تشخیص و درمان مشکلات ارتودنسی است. در عکس‌برداری ارتودنسی تمرکز بیشتر بر روی موقعیت و فرم دندان‌ها و فکین است نه بر روی خود دندان‌ها (همانند سیستم بایت وینگ). متخصصین ارتودنسی توجه بیشتری به دندان‌های از دست‌رفته، اضافه، نهفته یا جابجا شده، دندان‌های کوتاه یا بلند، یا ریشه‌های بدفرم شده دارند. مشکلات فکی شامل استخوان‌هایی می‌شوند که بسیار بلند، بسیار کوتاه و نامتقارن (خارج از مرکز)، بسیار دور از هم بسیار نزدیک به هم یا بدشکل هستند. عکس رادیولوژی اطلاعات لازم برای کمک به تعیین محل دقیق مشکل و بهترین راه برای اصلاح آن را در اختیار متخصصین ارتودنسی قرار می‌دهد. اندازه، شکل و موقعیت دندان‌ها و استخوان‌ها در عکس رادیوگرافی، لزوم انجام جراحی ارتودنسی یا کشیدن دندان را معین می‌کند.

متخصصین ارتودنسی همچنین در حین انجام درمان ارتودنسی از عکس‌برداری استفاده می‌کنند تا بتوانند نحوه‌ی پیشرفت درمان را بررسی و کنترل کنند؛ زیرا همه‌ی اثرات درمان ارتودنسی با چشم غیرمسلح قابل ‌مشاهده نیستند. در مواردی نادر، حرکت دندان‌ها در برخی افراد (حدود 2 درصد) باعث کوتاه شدن ریشه می‌گردد. متخصصین ارتودنسی باید در حین درمان ارتودنسی این مورد را کنترل کنند تا بتوانند مدت‌زمان لازم برای حرکت دندان‌ها را مشخص کنند. گاهی اوقات، متخصصین ارتودنسی نحوه حرکت دندان‌ها را مشاهده می‌کنند تا بتوانند پایان دوره‌ی درمان را تعیین کنند. دندانپزشکان ترجیح می‌دهند که حتی‌المقدور دندان‌های دائمی را نکشند، بنابراین در بسیاری از مشکلات شلوغی دندان‌ها، آن‌ها کار ردیف کردن دندان‌ها را فقط برای مشاهده‌ی میزان واکنش دندان‌ها و استخوان‌ها آغاز می‌کنند. اگر عکس‌برداری حین درمان نشان دهد که بافت استخوانی کافی برای تطبیق دادن همه‌ی دندان‌ها وجود نداشته باشد، می‌توان بعضی از دندان‌های آن ردیف را کشید.

بعد از درمان، یک رادیوگرافی نهایی برای ارزیابی نتیجه‌ی درمان و توصیه‌های دیگری برای روش‌های لازم دیگر (به‌طور مثال، دندان عقل) گرفته می‌شود. پس به ‌طورمعمول متخصص ارتودنسی، یک عکس رادیولوژی در آغاز درمان، یک عکس حدوداً شش ماه بعد و یک عکس یک ماه پس از برداشتن سیم‌کشی‌ها می‌گیرد. هر کدام از این رادیوگرافی‌ها بیمار را در معرض تشعشع کمتری نسبت به پرتویی که در یک پرواز هوایی دریافت می‌کنند، قرار خواهد داد.