ارتودنسی و ایمپلنت
ارتودنسی و ایمپلنت
ارتودنسی قبل از انجام ایمپلنت (کاشت دندان) یا بعد از آن؟
برای افرادی که ایمپلنت دندانی دارند ولی همچنان به درمان ارتودنسی نیاز دارند، یکی از مهمترین سؤال‌ها این است که ایمپلنت آنها با بریس‌ها سازگار هست یا خیر؟ جواب این سؤال با توجه به شرایط هر بیمار می‌تواند مثبت یا منفی باشد. بگذارید در ابتدا ببینیم ایمپلنت‌های دندانی چه هستند و چه خصوصیاتی دارند تا در ادامه در مورد تأثیرگذاری آنها بر روند ارتودنسی دندان‌ها بحث کنیم.
ایمپلنت دندانی چیست؟
ایمپلنت‌های دندانی برای جایگزینی دندان‌های از دست‌رفته در دهان، طراحی شده‌اند. دندان‌ها ممکن است بر اثر پوسیدگی یا آسیب‌دیدگی به کلی از دست بروند. یک ایمپلنت دندانی شامل پیچ تیتانیومی می‌شود که وارد استخوان فک شده و جایگزین ریشه‌ی دندان از دست‌رفته می‌شود. سپس یک روکش پروتزی به شکل دندان، بر روی این پایه چسبانده می‌شود که در واقع قسمت نمایان ایمپلنت و جایگزین تاج دندان است و مانند دندان معمولی عمل می‌کند.
در واقع ایمپلنت‌های دندانی هم از لحاظ ظاهری و هم از لحاظ کارایی مشابه با دندان معمولی هستند. با گذشت زمان ممکن است فراموش کنید که این دندان مال خودتان نیست و مصنوعی است. از آن جایی که ایمپلنت‌های دندانی دارای طیف رنگ بسیار گسترده و کاملاً قابل تنظیم هستند، رنگ آنها کاملاً مطابق با سایر دندان‌ها درست می‌شود و بنابراین دیگران نیز تشخیص نمی‌دهند که این دندان، ایمپلنت است.
مزایا
ایمپلنت‌های دندانی مزایای بسیار زیادی دارند، از جمله:
- بهبود ظاهر دندان‌ها
- بهبود تکلم
- افزایش راحتی
- غذا خوردن و جویدن آسان‌تر
- بهبود اعتمادبه‌نفس فرد
- بهبود سلامت دهان
- ماندگاری و دوام بالا
کاشت ایمپلنت درمانی نسبتاً ساده است که به صورت سرپایی انجام می‌شود. انجام این کار معمولاً چند ساعت طول می‌کشد و توسط دندانپزشک یا جراح دهان انجام می‌شود. در هنگام کاشت ایمپلنت، از بیحسی استفاده می‌شود و بنابراین بیمار دردی حس نمی‌کند و اغلب نیازی نیز به آرام‌بخش ندارد. دندانپزشک به شما خواهد گفت که چگونه برای انجام این کار آماده شوید و بعد از کاشت ایمپلنت چگونه به درستی از آن مراقبت کنید تا از بروز عوارض احتمالی اجتناب کنید.
دلایل از دست دادن دندان‌ها
به دلایل مختلفی ممکن است یکی یا تعداد بیشتری از دندان‌ها به طور کلی از دست بروند. گاهی اوقات دندان‌های دائمی به طور کلی از ابتدا در نمی‌آیند و یا به خاطر وجود پوسیدگی شدید دندان یا آسیب‌دیدگی زیاد، دندان به طور کلی از دست می‌رود. بیماری‌های لثه، شایع‌ترین دلیل کشیدن دندان و از دست دادن آن است. سایر عوامل مؤثر بر این موضوع عبارتند از:
- سن
- جنسیت (مردان بیشتر از زنان دندان‌های خود را از دست می‌دهند)
- عدم مراقبت کافی از دندان‌ها
- سیگار کشیدن
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
- ابتلا به دیابت
- ابتلا به فشارخون بالا
- ابتلا به روماتیسم
اگر بعضی دندان‌هایم را از دست داده باشم می‌توانم ارتودنسی انجام دهم؟
در صورتی که بیمار برخی از دندان‌های خود را نداشته باشد، متخصص ارتودنسی چند راهکار مختلف خواهد داشت. در برخی از موارد می‌تواند با استفاده از ارتودنسی، فضای ایجاد شده بین دندان‌ها را پر کند. این گزینه برای بیمارانی که دچار مشکل شلوغی و نامرتبی دندان‌ها هستند، بسیار عالی است. اگر لازم باشد که دندان ازدست‌رفته، جایگزین شود، ممکن است در حین انجام ارتودنسی، فضای مربوط به دندان حفظ شود تا در آینده در این فضا یک دندان مصنوعی جایگزین شود. می‌توان با کمک بریس‌ها این فضا را بازتر کرد تا جای کافی برای کاشت ایمپلنت باشد. اگر از ابتدا، فضای کافی برای ایمپلنت باشد، می‌توان با کمک بریس‌ها این فضا را حفظ کرد تا دندان‌های اطراف به سمت این فضا حرکت نکنند.
ارتودنسی قبل از کاشت ایمپلنت دندانی
اگر شما هم به کاشت ایمپلنت و هم به درمان ارتودنسی نیاز داشته باشید، معمولاً توصیه پزشک این است که در ابتدا درمان ارتودنسی را انجام دهید. علت این موضوع این است که بعد از کاشت ایمپلنت دیگر نمی‌توان این دندان مصنوعی را مانند دندان‌های طبیعی با بریس حرکت داد. ایمپلنت درون استخوان فک فیکس شده است و مانند دندان‌های طبیعی هم هیچ رباطی ندارد که اجازه دهد، دندان حرکت کند. بسیاری از بیماران ممکن است برای ایجاد فضای کافی برای ایمپلنت به درمان ارتودنسی نیاز داشته باشند تا دندان‌های اطراف فضای مورد نظر در موقعیت صحیحی قرار گیرند.
ارتودنسی پس از کاشت ایمپلنت دندانی
با وجود مواردی که گفته شد، در برخی موارد نیز ممکن است قبل از درمان ارتودنسی، کاشت ایمپلنت انجام شود. اگر دندان‌های اطراف محل کاشت ایمپلنت از لحاظ درمان ارتودنسی مشکلی نداشته و ردیف باشند، می‌توان ایمپلنت را قبل از انجام ارتودنسی انجام داد و هیچ مشکلی ایجاد نمی‌شود. علاوه بر این ممکن است متخصص ارتودنسی از ایمپلنت کاشته شده به عنوان یک تکیه‌گاه (آنکوریج) برای وارد کردن فشار به دندان‌های دیگر و حرکت دادن آنها استفاده کند. در این موارد، قبل از این که درمان ارتودنسی آغاز شود، ایمپلنت دندانی کاشته می‌شود.
با بالا رفتن سن، دندان‌ها به طور طبیعی به سمت جلوی فک حرکت می‌کنند. این موضوع بدین معناست که ممکن است با گذشت زمان این‌طور به نظر برسد که ایمپلنت (که هیچ حرکتی نمی‌کند) در موقعیت صحیحی قرار ندارد. اگر ایمپلنت نسبت به دندان‌های اطراف خود در موقعیت صحیحی باشد، می‌توان با کمک بریس‌ها، دندان‌های اطراف را به شکل صحیح، مرتب کرد.
اگر ایمپلنت شما در بهترین موقعیت ممکن نباشد، زمانی که دندان‌های دیگر ردیف می‌شوند، ایمپلنت با آنها هماهنگ نخواهد بود. در این موارد می‌توان تصمیمی گرفت. شما می‌توانید، انتخاب کنید که با انجام درمان ارتودنسی، لبخندی ایده‌آل نداشته باشید و به نتایجی نسبتاً پایین‌تر راضی شوید و یا این که ایمپلنت را خارج کنید، درمان ارتودنسی را انجام دهید و دوباره مجدداً ایمپلنت را در محل صحیح انجام دهید.
ایمپلنت چگونه کاشته می‌شود؟
در ابتدا، متخصص دندانپزشکی، وضعیت دندان‌ها و فک شما را بررسی می‌کند تا ببیند استخوان فک شما می‌تواند ایمپلنت را پشتیبانی کند یا خیر. اگر استخوان فک شرایط خوبی برای دریافت ایمپلنت نداشته باشد، در ابتدا باید شرایط استخوان فک بهبود داده شود و سپس ایمپلنت کاشته شود. برای افزایش بافت استخوانی فک می‌توان عمل پیوند گرافت استخوانی فک را انجام داد. اگر شما عمل گرافت استخوانی فک را انجام دهید، 4 تا 8 ماه طول می‌کشد تا بهبودی کامل پیدا کنید و در ادامه بتوانید در فک خود ایمپلنت قرار دهید. در طول دوره‌ی بهبودی پس از جراحی شما می‌توانید از دندان مصنوعی یا بریج استفاده کنید تا بتوانید روند عادی زندگی روزمره خود را طی کنید.
در اغلب موارد، کاشت ایمپلنت در دو مرحله انجام می‌شود، هرچند در روش‌های جدیدتر می‌توان کاشت ایمپلنت را در یک جلسه نیز انجام داد. قبل از شروع درمان، به بیمار داروی بیحسی داده می‌شود تا لثه‌ها کاملاً بی‌حس شوند. جراح یک برش کوچک در داخل لثه ایجاد می‌کند تا بتواند به استخوان فک دسترسی داشته باشد و در ادامه سوراخی در فک ایجاد کرده و پایه‌ی ایمپلنت را درون این سوراخ پیچ می‌کند. بعد از این کار، از فک عکس‌برداری رادیوگرافی می‌شود تا پزشک مطمئن شود که ایمپلنت در جای درستی قرار گرفته است. سپس لثه مجدداً بخیه زده می‌شود. بیمار باید مدتی را سپری کند تا استخوان اطراف پایه‌ی ایمپلنت به خوبی جوش بخورد و به ایمپلنت متصل شود.
در مرحله‌ی بعدی، مجدداً، بیحسی زده می‌شود و برش کوچکی در لثه ایجاد می‌شود تا پایه‌ی ایمپلنت آشکار شود. سری محافظ ایمپلنت برداشته می‌شود و به جای آن یک کلاهک فلزی قرار داده می‌شود. این کلاهک فلزی بالاتر از سطح لثه قرار می‌گیرد و در جایی است که قرار است دندان اصلی قرار بگیرد. این کلاهک فلزی کمک می‌کند که به نحو درستی در اطراف محل مورد نظر برای قرار دادن تاج دندان، لثه ترمیم شود. در ادامه به جای این کلاهک فلزی، تاج مصنوعی دندان قرار داده می‌شود که درست شبیه به دندان طبیعی است. در صورتی که بیمار به خوبی از ایمپلنت‌های خود مراقبت کند، این ایمپلنت‌ها مانند دندان طبیعی و یا تا پایان عمر ماندگاری خواهند داشت.
مراقبت از ایمپلنت
برای افزایش طول عمر ایمپلنت‌های خود لازم است که به خوبی بهداشت دهان و دندان‌های خود را رعایت کنید و روزانه چند دقیقه برای تمیز کردن دندان‌ها و ایمپلنت‌های خود وقت بگذارید.
اغلب ایمپلنت‌های دندانی باید با یک مسواک مخصوص شسته شوند. در هنگام کشیدن نخ دندان مطمئن شوید که اطراف تمامی بریج‌ها و دندان‌ها تمیز شده و در صورت نیاز از مسواک مخصوص بین دندانی یا سایر وسایل کمک کننده استفاده کنید.
ایمپلنت برای کمک به درمان ارتودنسی
ایمپلنت‌ها دارای دوام و استحکام بالایی هستند و بنابراین می‌توان از آنها به عنوان تکیه‌گاهی برای کمک به درمان ارتودنسی و اعمال فشار به سایر دندان‌ها استفاده کرد تا روند پیشروی درمان ارتودنسی را تسریع بخشد. در این موارد، وسایل ارتودنسی به پایه‌ی ایمپلنت متصل می‌شوند و پس از درمان، این وسایل با تاج دندانی که کاملاً مشابه با دندان طبیعی است، جایگزین می‌شوند.
مینی اسکرو
وسایل انکوریج موقت یا TAD که با نام مینی اسکرو یا ایمپلنت موقت نیز شناخته می‌شوند برای حرکت دادن سریع‌تر و کارآمدتر دندان‌ها به کار می‌روند. مینی اسکروها اغلب همراه با بریس‌ها به کار می‌روند و گاها می‌توانند جایگزین نگهدارنده‌های عمودی و هدگیر کشش از بالا باشند. این ایمپلنت‌های کوچک در ناحیه بیرونی فک و در بین دندان‌ها قرار داده می‌شوند. مینی اسکروها به حرکت دادن دندان‌هایی کمک می‌کنند که به خوبی حرکت نمی‌کند یا لازم است که در جهت خاصی حرکت داده شوند. همانطور که از نام آن پیداست، این ایمپلنت‌ها موقتی هستند و پس از اتمام درمان ارتودنسی، برداشته می‌شوند. کاربرد این ایمپلنت‌ها ایجاد تکیه‌گاهی محکم است که به کمک آن بتوان سایر دندان‌ها را حرکت داد. مینی اسکروها معمولاً چندین ماه در دهان می‌مانند و سپس برداشته می‌شوند.
