درمان ارتودنسی دندان نیش نهفته
درمان ارتودنسی دندان نیش نهفته
دندان نهفته به دندانی گفته میشود که درون فک گیر افتاده و نمیتواند جوانه بزند. دندان نیش بالا، دومین دندانی است که (پس از دندان عقل) دچار نهفتگی میشود. دندان نیش یکی از دندانهای مهمی است که در فرایند جویدن و گاز زدن لقمه نقش مهمی ایفا میکند. این دندانها بسیار قدرتمند هستند و ریشه آنها بسیار بلند است. ساختار این دندانها به گونهای است که وقتی فک بالا و پایین را به هم نزدیک میکنید، اولین دندانی هستند که روی هم قرار میگیرند به این ترتیب به عنوان یک راهنما برای سایر دندانها محسوب میشوند تا بتوانند در محل مناسب قرار بگیرند. به طور طبیعی دندانهای نیش بالا پس از جوانه زدن همه دندانهای ردیف جلو، جوانه میزنند. معمولاً این دندانها در سن ۱۲ سالگی جوانه میزنند و فاصله باقیمانده بین دندانهای بالا را پر میکنند. اگر دندان نیش نهفته باشد باید از اقدامات مختلف برای جوانه زدن آن در محل مناسب استفاده کرد. میتوان برای دندانهای نهفته نیش از تکنیکهای مختلفی که به جوانه زدن دندان کمک میکند استفاده کرد تا دندانهای فک بالا و پایین جوانه بزنند.
تشخیص دندان نهفته
هنگامی که یکی از دندانهای دائمی جوانه نزده باشد، عکسبرداری به کمک اشعه ایکس میتواند به تشخیص علت آن کمک کند بنابراین دندانپزشک متوجه میشود که آیا بیمار به لحاظ جوانه زدن مشکل دارد یا آنکه دندان نهفته است. در برخی موارد سی تی اسکن سه بعدی میتواند به تشخیص محل دقیق دندان نهفته کمک کند.
تشخیص زود هنگام دندان نیش نهفته
هر چه سن بیمار بالاتر باشد احتمال آنکه دندان به کمک فشار طبیعی جوانه بزند کمتر خواهد بود حتی وجود فاصله بین دندانها نمیتواند به رویش آن کمک کند. متخصص ارتودنسی در سن ۷ سالگی علاوه بر بررسی وضعیت دندانها انجام عکسبرداری را نیز توصیه میکند بنابراین تعداد دندانها و وجود هرگونه اختلال در خصوص رویش دندانهای دائمی مشخص میگردد. بنابراین تعیین این موضوع که آیا همه دندانهای دائمی روییدهاند یا آنکه تعدادی از آنها نهفته هستند اهمیت زیادی دارد. به این ترتیب دندانپزشک متوجه میشود که آیا دندان اضافی در دهان وجود دارد یا آنکه رشد غیرعادی دندانها منجر به نهفتگی دندان نیش شده است، آیا دندانهای بیمار بهم ریخته هستند و کم بودن فضای بین آنها منجر به عدم رشد دندان نیش شده است. معمولا این نوع ارزیابی توسط دندانپزشک عمومی یا متخصص دهان و دندان انجام میشود که پس از معاینه و تایید بروز مشکل، بیمار را به متخصص ارتودنسی ارجاع میدهند.
درمان نهفتگی دندان
درمان دندان نیش نهفته شامل نصب بریس است که فضای کافی را برای رویش دندانهای دائمی فراهم میکند. در برخی موارد کشیدن دندانهای شیری و یا دندانهای دائمی که منجر به نهفتگی دندانهای نیش شدهاند، ضروری خواهد بود. اگر تا سن ۱۱ یا ۱۲ سالگی مسیر رویش باز شود شانس رویش طبیعی دندان نیش نهفته افزایش مییابد. اگر دندان نهفته تا سن سیزده یا چهارده سالگی جوانه نزده باشد احتمال رویش طبیعی آن حتی در صورت باز بودن مسیر رویش، کاهش مییابد. در مواردی که دندان به طور طبیعی جوانه نمیزند، جراح دهان و دندان و متخصص ارتودنسی با یکدیگر همکاری میکنند و به رویش دندان نهفته کمک مینمایند. در جراحی دندان که در مطب انجام میشود، لثه و استخوان فک به سمت بالا هدایت میشوند تا دندان نهفته مشخص شود سپس دندانهای شیری باقی مانده، کشیده میشوند. پس از مشخص شدن دندان نهفته، جراح دهان و دندان اقدام به نصب براکت ارتودنسی برای درمان دندان نیش نهفته با ارتودنسی روی دندان مینماید. براکت ارتودنسی از تعدادی زنجیره تشکیل شده که روی دندان قرار میگیرند. متخصص ارتودنسی از زنجیره براکت برای فشار آوردن به دندان نهفته و رویش آن استفاده میکند. این فرآیند در پی فرایند حرکت دادن دندانها در محل مناسب شروع میشود.