بندينگ دندان ها در ارتودنسی
چرا دندان ها را بندينگ مي كنيم؟
اين واژه در اصل يك واژه ي لاتبن مي باشد كه با معناي مصطلح ان در زبان فارسي از نظر معنا و مفهوم بسبار شباهت دارد. وقتي كه تاج دنداني را داخل حلقه ي بند قرار مي دهيم در واقع ان دندان را اسير و به بند كشيده ايم و يا اين كه ان دندان را شش دانگ در اختيار خود قرار مي دهيم. بندينگ دندان در روش ديستاله كردن دندان هاي مولر بالا توسط هيدگير ، زياد استفاده مي شود و هدف از بندينگ در اين روش درماني بيشتر به اين علت مي باشد كه بتوان به كمك ان دندان را به سمت ديستال هل داد . هرچند ممكن است فكر و ذهن ما بيشتر به گير و دوام بند در طول درمان با هيدگير متمركز شود ولي مهمتر از همه اين كه مي تواند به حركت باديلي دندان مولر نيز كمك كند. در حقيقت وقتي دندان مولر بندينگ مي شود در موقع اعمال نيرو مي تواند با انتشار نيرو در سطح وسيع تر بيشتر باعث حركت باديلي شود و ابن خواسته اي است كه ما بيشتر ان را دنبال مي كنبم ؛ چون در ديستاله كردن دندان هاي مولر بالا هر چه حركت دندان بيشتر باديلي باشد ما به أهداف درماني خود نزديك تر شده و همچنين احتمال برگشت يا ريلاپس نيز كمتر مي شود. البته بماند كه وجود لوپ در محل اتصال فيس بو به بند مي تواند در راستاي حركت باديلي نقش مهمي را بازي كند چون كه باعث مي شود تا امتداد نيرو به مركز مقاومت دندان نزديك تر شود.با تمام تفاسير از ان جايي كه محل اتصال فيس بو و بند خيلي محكم و سخت نيست و انتهاي ان در داخل تيوپ بند مي لغزد بنابراين نمي توان به حركت باديلي دندان مولر از جهت اين كه دندان مولر بندينگ شده است ، خيلي دل بست. ولي حركت باديلي دندان به كمك بندينگ را مي توان با قطعيت بيشتر در باز كردن ماكزيلا توسط دستگاه هايراكس مشاهده كرد؛ به اين دليل كه در اين تكنيك بازوهاي هايراكس به بند هاي دندان هاي مولر و پره مولر لحيم شده و محل اتصال ، سخت و محكم مي باشد.بدون شك در اين روش ارتودونتيك ، دندان ها حتماً باديلي جابه جا مي شوند و اگر كج شوند بيشتر از نوع تورك مي باشد. هم در حركت باديلي و هم تورك ميزان تحمل بافت هاي اطراف ريشه ي دندان هاي پايه بسيار بالا مي رود و همين عامل باعث مي شود تا درز مياني كام باز شود. مقدار مقاومت و تحمل اطراف ريشه ي دندان ها ان قدر زياد مي شود كه قبل از جابه جايي دندان هاي پايه ، درز مياني كام باز مي شود. تصور اين كه اگر دندان ها ي پايه حركت تيپينگ نمايند قبل ازاين كه درز مياني كام باز شود دندان هاي پايه حركت كرده بنابراين بيشتر اين قوس دنداني است كه باز مي شود تا درز مياني كام و اين موضوعي است كه به دفعات در كلينيك با ان مواجه شده ام. به همين دليل در كاربرد دستگاه متحرك ارتودونسي براي باز كردن سوچور مياني كام توصيه مي شود حتي الامكان سن بيمار پايين باشد چون كه در اين سنين درز مياني كام راحت تر باز مي شود. البته براي اين كه بتوان با پلاك هاي متحرك ارتودونسي ماكزيلا را بهتر بازش كرد راهكار هاي اضافي مي توان در باره اش در نظر گرفت. مثل كپينگ كردن دندان هاي خلفي توسط آكريل كه باعث مي شود اول از همه مثل حلقه هاي بند دندان هاي خلفي را پوشش دهد و ضمناً يك بايت پليت هم محسوب مي شود . در حقيقت با كپينگ دندان هاي خلفي توسط اكريل توانسته ايم تا اندازه اي از حركت تيپينگ اين دندان ها جلوگيري به عمل آوربم و اين به معناي افزايش تحمل بافت هاي اطراف ريشه هاي دندان ها بوده و همان طوري كه شرح ان در بالا داده شده است سبب مي شود تا ماكزيلا باز شود. ضمناً هر نوع حركت تيپينگ دندان هاي خلفي در موقع بازكردن پيچ توسط پلاك هاي متحرك مي تواند دندان ها را اكسترود كنند كه وجود همين كپينگ آكريلي به عنوان بايت پليت مي تواند مانع از اكسترود دندان هايي خلفي شده كه به نوبه ي خود در باز شدن درز مياني كام مي تواند موثر واقع شود.
پس به طور خلاصه مي توان اين گونه استنتاج كرد كه در پروسه ي باز كردن درز مياني فك بالا براي اين كه تغييرات هر چه بيشتر در خود استخوان اتفاق بيفتد بايد مقاومت بافتي درز مياني فك بالا در مقابل نيروي باز كننده كمتر از مقاومت بافتي اطراف ريشه ي دندان هاي پايه باشد ويا اين كه مقاومت بافتي ريشه ي دندان هاي پايه بيشتر از مقاومت درز مياني كام باشد كه در اين حالت دندان هاي پايه در مقابل نيروي بازكننده از خودشان بيشترين مقاومت را نشان مي دهند.پس شاهد خواهيم بود كه مبنا و پايه ي باز شدن ارتوپديك فك بالا به بندينگ دندان ها و لحيم ان ها به بازوي دستگاه هايراكس بستگي مستقيم دارد و اگر بخواهيم از اين هم خلاصه تر صحبت كرده باشيم بايد گفت به مقاومت باديلي دندان هاي پايه مربوط مي شود.
دراين روش درماني فضاي PDLريشه هاي دندان هاي مولر و پره مولر مقاومت باديلي مي كنند و مقاومت آن بيشتر از مقاومت بافت سوچورمياني ماكزيلا بوده بنابراين قبل ازاين كه دندان حركتي بكند درزمياني كام باز مي شود. اگر به هر دليلي درز مياني در برابر نيروي باز كننده ي پيچ از خودش مقاومت نشان دهد با درد شديددندان هاي پايه همراه خواهد بود كه بايد از ادامه ي درمان منصرف شد.
دکترحبیب الله سلطانپور