فضا نگهدار ارتودنسی
فضا نگهدار ارتودنسی برای مدیرت فضای دندانهای دائمی
اغلب کودکان در سن سه سالگی به اولین مجموعه کامل دندانهای نوزادی خود دست پیدا میکنند. این دندانهای اولیه آنها را قادر میسازد غذاهای سفت را بخورند و به عنوان فضانگهدار جهت دندانهای دائمی نقش بسیار مهمی دارند. وقتی که دندانهای شیری یا نوزادی زودتر میافتند یا دندانهای دائمی دیرتر بیرون میآیند، متخصصین ارتودنسی ممکن است توصیه کنند از فضانگهدار استفاده شود که نوعی ابزار تجهیزات ارتودنسی است تا بتوان به پشتیبانی از دهان کودک تا زمانی پرداخت که فضاها با استفاده از دندان های دائمی پر شوند. وقتی فضای خالی وجود داشته باشد دندان کنار فضای خالی ممکن است کج شده یا به داخل فضای خالی کشیده شود. وقتی که دندانهای مجاور به داخل فضای خالی کشیده میشوند روی دندانهای دائمی قرار میگیرند و کج میشوند. اگر درمان انجام نشود این عارضه ممکن است نیاز به درمان ارتودنسی داشته باشد. فضانگهدارها فضاهای خالی باقیمانده به واسطه دندانهای افتاده را حفظ میکنند. فضانگهدارها دندانهای باقیمانده را صاف نگه داشته و جلوی حرکت را تا زمانی که دندان دائمی در موقعیت طبیعی خود قرار بگیرد میگیرند. نگه داشتن دندانها در موقعیتهای نرمالشان با استفاده از فضانگهدار، هزینه کمتری نسبت به برگرداندن آنها به محلشان با استفاده از روش درمان ارتودنسی خواهد داشت.
انواع تجهیزات
فضانگهدارها بر دو نوع هستند
- ثابت و غیرثابت: ابزارهای غیر ثابت از آکریلیک تولید شده و از دندان مصنوعی یا قطعات مواد دندانی برای باز نگهداشتن فضاها استفاده میکنند. این ابزار در کودکان سنین بالاتر مناسب است که میتوانند ابزار را بردارند تا آن را تمیز کرده و از آن مراقبت کنند. پروتزهای چند دندانی از فضانگهدارهای غیرثابت مناسب برای کودکانی هستند که چندین دندان افتاده دارند.
- فضانگهدارهای ثابت با استفاده از سیمان دندانی به دندان مجاور فضای خالی متصل میشوند. این فضانگهدارها برای کودکان سنین پائینتر یا کسانی مناسبتر هستند که دندان عقبی خود را از دست دادهاند. نگهدارندههای یک طرفه، روی یک سمت، ثابت میشوند در حالی که تجهیزات دوطرفه روی هر دو سمت ثابت میشوند. میتوان آنها را روی فک فوقانی یا تحتانی فیکس کرد تا فضا برای دندانهای جلو یا عقب حفظ شود. ابزاری که دندانپزشک شما توصیه میکند به تعداد و موقعیت دندانهای افتاده بستگی دارد.
انواع ابزارهای ثابت عبارتند از:
- ابزارهای نوار و حلقه: این ابزارها از سیم فولادی ضد زنگ تولید میشوند و با استفاده از نوارهای ارتودنسی در محل نگه داشته میشوند، این نوارها سبب میشوند دندانهای دائمی بتوانند بدون وجود مانع بر سر راهشان بیرون بیایند. از آنها زمانی استفاده میشود که یک یا چند دندان مولر نوزادی در یک قوس دندان از دست رفتهاند.
- قوسهای نگهدارنده زبانی که برای حفظ فضا در دندانهای پائینی عقب در هر دو سمت مورد استفاده قرار میگیرند.
- قوس ترنس پالاتال یا سقف کام: این نوع قوس روی فک فوقانی قرار داده میشود تا فضا را در هر 2 سمت قوس دندانی حفظ کند و آن را با استفاده از سیمهائی که اطراف دندانهای مجاور بسته میشوند در محل نگه میدارند.
- فضانگهدار دیستال شو: این ابزار ثابت روی دندان آسیای شیری گذاشته شده و باعث هدایت رویش اولین دندان آسیای بزرگ دائمی و جلوگیری از انحراف آن به سمت جلو و بسته شدن فضای دندان آسیای کوچک دوم دائمی میگردد.
چه زمانی باید استفاده از فضانگهدارها را در نظر گرفت؟
صرف نظر از اینکه چرا کودک دندانهای شیری خود را از دست داده لازم است که استفاده از فضانگهدارها را در نظر بگیریم تا اطمینان حاصل کنیم کودک در فضاهای صحیح، دندانهای دائمی خواهد داشت. اگر یکی از دندانهای شیری مدتی افتاده باشد ممکن است کودک در معرض خطر افتادن دندانهای دیگر نیز قرار داشته باشد چون آن دندانها به درستی مورد پشتیبانی قرار نمیگیرند. وقتی چنین اتفاقی بیفتد دندان شل شده ممکن است وارد فضاهای مربوط به دندانهای دیگر شود. این مساله زمانی بر دندان دائمی تاثیر میگذارد که این دندانها بیرون بیایند چرا که به سمت محل نادرست هدایت میشوند. اگر کودک شما دندان شیری خود را از دست داده، ممکن است لازم نباشد در بازه زمانی کوتاه، از فضانگهدار برای دندان دائمی استفاده شود. اگر هنوز مدتی تا زمان بیرون آمدن دندان دائمی وقت وجود داشته باشد مشاوره با متخصص ارتودنسی برای مشخص کردن مناسب بودن استفاده از گزینهی فضانگهدار، لازم است.