درمان لبخند لثه ای (gummy smile)
درمان لبخند لثه ای (gummy smile)
(روش های جراحی و بدون جراحی)
لبخند لثه‌ای به حالتی گفته می‌شود که در آن هنگام لبخند زدن و یا خندیدن مقدار زیادی از لثه‌ی بالای دندان‌های فوقانی نمایان می‌شود. این موضوع برای بسیاری از افراد ناراحت‌کننده بوده و موجب کاهش جذابیت لبخند در چهره آن‌ها می‌شود. خوشبختانه برای این مشکل نیز همانند بسیاری از مشکلات دندانی و ارتودنسی راه‌های درمانی مختلفی وجود دارد.
اما سوال این‌جاست که علت اصلی مشکل لبخند لثه ای چیست؟ هنگامی که علت اصلی تشخیص داده شد، دندانپزشک شروع به درمان ناهنجاری کرده و کمک می‌کند تا بیمار از لبخند خود لذت ببرد. معمولا لبخند لثه‌ای خفیف و یا در حد متوسط با بریس‌ها قابل درمان هستند.
لبخند لثه‌ای چیست؟
لبخند لثه‌ای در حقیقت در افراد متفاوت است. مطالعات حاکی از آن است که نحوه و میزان نمایان شدن لثه هنگام خنده در بین افراد گوناگون است. لبخند ایده‌آل و جذاب به لبخندی گفته می‌شود که در طی آن تقریبا 3 میلی‌متر از بافت لثه نمایان شود. به‌عبارت ساده‌تر لبخند لثه ای غیرجذاب حالتی است که در آن تقریبا یک هشتم اینچ از بافت لثه و یا میزان بیشتری از آن هنگام لبخند دیده می‌شود.
چه چیزی موجب لبخند لثه‌ای می‌شود؟
لبخند لثه‌ای می‌تواند در اثرعوامل متعددی بوجود آید. رایج‌ترین علل لبخند لثه‌ای عبارتند از:
- رشد نامناسب لثه ها موجب می‌شود دندان‌ها توسط بافت لثه پوشانده شده و کوتاه به‌نظر برسند.
- دندان‌هایی که به‌دلیل عوامل ژنتیکی و یا فرسایش به‌نسبت لثه‌ها کوچکتر هستند.
- کوتاهی لب بالا
- فعالیت زیاد ماهیچه لب بالا که موجب می‌شود هنگام خندیدن لب بالا رفته و مقدار زیادی از بافت لثه دیده شود.
- هایپرتروفی لثه (طول زیاد لثه): حالتی است که در آن لثه ها بیش از حد بزرگ و بلند هستند.
- رشد زیاد فک بالا: در این حالت ارتفاع فک بالا نسبت به اندازه صورت بزرگ است و این امر موجب بیرون زدن لثه می‌شود.
تمام عوامل لبخند لثه‌ای به دندان‌ها، لب‌ها، فک‌ها و لثه‌ها مرتبط می‌باشند. تمام موارد فوق اجزای مهمی هستند که موقعیت و نسبت آن‌ها می‌تواند زیبایی لبخند را تحت تاثیر قرار دهد.
مزایای ناشی از اصلاح لبخند لثه‌ای
اصلاح لبخند لثه ای کودکان و بزرگسالان می‌تواند موجب بهبود یک و یا چند مورد از موارد زیر باشد:
- موجب می‌شود هنگام خندیدن، به جای دیده شدن لثه‌ها، دندان‌ها بیشتر در معرض دید قرار بگیرند.
- دندان‌ها به طور مساوی دیده می‌شوند.
- موجب افزایش اعتماد به‌نفس می شود. بیمار قبل از درمان همیشه از خندیدن و نمایان شدن لثه خجالت می‌کشد.
- پهنای لب بالا افزایش یافته و اصلاح می‌شود.
- لبخند آرام و زیبا به چهره بازمی‌گردد.
- هارمونی و توازن بین دندان و سایر اجزای صورت ایجاد می‌شود.
اصلاح لبخند لثه‌ای
درمان مشکل لبخند لثه‌ای به علت و شدت آن بستگی دارد. گزینه‌های درمانی لبخند لثه‌ای شامل:
ارتودنسی
اگر مشکل لبخند لثه ای خفیف بوده و ناشی از فک و دندان‌ها باشد معمولا با درمان‌های ارتودنسی قابل اصلاح است. درمان‌های ارتودنسی به‌تنهایی موجب اصلاح وضعیت دندان‌ها و کمتر نمایان شدن لثه‌ها می‌گردند. در چنین مواقعی متخصص ارتودنسی با قرار دادن بریس‌ها روی دندان‌ها موجب می‌شود فشار روبه بالا روی دندان‌های فوقانی وارد شود. این عمل دندان‌ها را داخل لثه ها فشار نمی‌دهد بلکه باعث می‌شود دندان‌ها و لثه‌ها با هم به‌سمت بالا حرکت کنند و در نتیجه استخوان فک بالا تغییر وضعیت دهد. این روش بدون کوتاه کردن طول دندان‌ها موجب می‌شود هنگام لبخند میزان کمتری از بافت لثه نمایان شود.
متخصصین ارتودنسی لبخند لثه‌ای را اغلب با کمک بریس‌ها و یا حتی بریس‌ها همراه با مینی اسکروها درمان می‌کنند. مینی اسکروها ( TADS) ایمپلنت‌های کوچک از جنس تیتانیوم هستند که در استخوان بالای دندان‌ها قرار داده می‌شوند تا نقطه ثابت و پایداری برای اعمال فشار بوجود آید. شاید ظاهر خوبی نداشته باشند اما جای هیچ نگرانی وجود ندارد چون نحوه اجرای آن‌ها کاملا ساده بوده و همانطور که از نامشان پیدا است موقت هستند.
جراحی ارتودنسی(ارتوسرجری)
در خصوص ناهنجاری جلو و پایین آمدگی متوسط تا حاد فک بالا، بهترین راه درمان، جراحی ارتودنسی و یا جراحی فک همراه با درمان‌های ارتودنسی است. جراح فک و صورت با تراز کردن فک بالای بیمار کمک می‌کند اندازه فک متناسب شده و به موقعیت ایده‌آل جابه‌جا شود. سپس برای حفظ فک در موقعیت جدید از صفحات و پیچ استفاده می‌کند.
جراحی ارتودنسی تحت بیهوشی عمومی و در بیمارستان انجام می‌شود و معمولا نیاز به بستری دارد. این فرایند با همکاری نزدیک ارتودنتیست و جراح فک و صورت انجام می‌گیرد. قبل از جراحی به‌مدت یک سال و یا بیشتر دندان‌ها سیم‌کشی می‌شوند تا در وضعیت بهتری قرار گرفته و برای جراحی آماده شوند. سپس جراجی ارتودنسی صورت می‌گیرد. بعد از جراحی و برای تکمیل اصلاحات لازم دوباره به مدت حدود 6 ماه درمان‌های ارتودنسی انجام می‌شوند. با وجود این‌که دوره بهبود در جراحی فک طولانی بوده و همچنین هزینه درمان لبخند لثه‌ای در این روش در مقایسه با روش‌های درمانی دیگر بالا است اما نتایج قابل ملاحظه‌ای دارد.
درمان‌های دیگر
اگر مشکل، ناشی از عضلات لب و یا شکل لثه باشد متخصصان دندانپزشکی ممکن است از این روش‌ها استفاده کنند:
- اگر کوتاهی دندان‌ها ژنتیکی و یا به دلیل فرسودگی باشد، با روکش و یا ترمیم تاج دندان می‌توان تا حدودی طول دندان‌ها را بلندتر کرده و نسبت دندان به لثه را اصلاح کرد.
- در صورتی که مشکل بافت بیش از حد لثه باشد، پریودنتیست (متخصص بیماری‌های لثه) از طریق ژنژیوکتومی اقدام به درمان می‌کند. در طی این فرایند، پریودنتیست بافت اضافی لثه را خارج کرده و شکل آن را به‌گونه‌ای تغییر می‌دهد که دندان‌ها بیشتر در معرض دید بوده و زیبایی لبخند دوباره به چهره بیمار بازگردد.
- اگر دندان‌ها به‌طور کامل رشد نکرده باشند، جراحی افزایش طول تاج دندان‌ها صورت می‌گیرد. در این روش با برداشتن بافت اضافی لثه و یا تراشیدن بافت استخوانی اطراف آن میزان بیشتری از سطح دندان نمایان شده و لثه ظاهر طبیعی پیدا می‌کند.
- اگر نمایان شدن بافت زیاد لثه در نتیجه کوتاه بودن لب بالا و یا فعالیت بیش از حد عضلات لب بالا باشد این مشکل بعد از درمان ارتودنسی، از طریق جراحی لب برطرف می‌شود. در حقیقت جراحی لب می‌تواند جایگزین مناسبی برای جراحی فک باشد.
- یکی دیگر از روش‌های حذف بافت اضافی لثه، جراحی با لیزر است. افرادی که مشکل لبخند لثه ای دارند و دندان‌های آن‌ها با بافت بیش از حد لثه پوشانده شده، بدون نیاز به رفتن زیر تیغ جراحی، بافت اضافی لثه‌ی آن‌ها با لیزر برداشته می‌شود.
- بوتاکس یکی از روش‌های جدید اصلاح لبخند لثه‌ای است و به نسبت جراحی ارزان‌تراست. اما با تمام مزایای که دارد نتایج حاصل از آن موقت بوده و بیش از 3 تا 4 ماه ماندگاری ندارد و تنها در صورتی‌که مشکل لبخند لثه‌ای ناشی از لب بالا باشد بوتاکس انجام می‌شود. پزشک متخصص با تزریق بوتاکس به لب بالای بیمار، عضلات لب را بی‌حس کرده و موجب می‌شود هنگام خندیدن لب خیلی بالا نرفته و بدین طریق بافت اضافی لثه تا حدی پوشیده شود.
هزینه
با وجود شیوه‌های متفاوت برای درمان و رفع لبخند لثه‌ای، هزینه درمان لبخند لثه ای بسیار متغیر است و به نوع درمان و میزان شدید بودن آن بستگی دارد.
