درمان جلوبودن دندانها و فک پایین(آندربایت) با ارتودنسی
درمان جلوبودن دندانها و فک پایین(آندربایت) با ارتودنسی
آندربایت یا جلوآمدن فک پایین، مال اکلوژن کلاس 3 است که به نامرتبی دندان‌های پایین و فک پایین اشاره دارد. آندربایت دقیقا برعکس اوربایت بوده و به نسبت آن کمتر شایع می‌باشد. اگر آندربایت خیلی زود تشخیص داده نشده و به‌درستی درمان نشود حادتر شده و از طریق درمان‌های تهاجمی‌تر اصلاح خواهد شد.
اگر دندان‌های فرزند شما نامرتب است برای معاینه و تعیین درمان پیشگیرانه به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا از عوارض آتی پیشگیری شود. درمان آندربایت اسکلتی در بزرگسالان به نسبت کودکان بسیار سخت است و در برخی موارد وقتی وسایل ارتودنسی برای درمان ناهنجاری فک و کام موثر نباشد به جراحی نیاز خواهد بود.
اگر مبتلا به ناهنجاری آندربایت هستید گزینه‌های ارتودنسی مختلف برای درمان این اختلال وجود دارد. نوع درمان معمولا به شدت ناهنجاری و اولویت شخصی بیمار بستگی دارد. اگر کودک شما مبتلا به اوربایت است باید خیلی زود اقدام به درمان کنید. فراموش نکنید، هرچه سریع‌تر اقدام کنید درمان با تجهیزات ارتودنسی نیز موثرتر خواهد بود. اما اگر تامل کنید مجبور خواهید بود با جراحی مشکل و ناهنجاری را برطرف کنید.
علت
ناهنجاری‌های فک پایین اغلب منجر به ناهنجاری آندربایت می‌شوند. در حالت آندربایت، فک پایین بزرگ‌تر از فک بالا است. آندربایت مانند بسیاری از مال‌اکلوژن‌ها ارثی است. از آن‌جایی‌که این ناهنجاری در برخی از فرهنگ‌ها بسیار دیده می‌شود استدلال بر این است که آندربایت ریشه وراثتی دارد. آندربایت در بین جوامع آسیایی رایج بوده و به همین‌دلیل در سال‌های اخیر، شمار جراحی‌های فک بالا و پایین در آسیا افزایش یافته است.
عوامل محیطی مانند تنفس از راه دهان، جلو آمدن زبان و عادات بد جویدن غذا ممکن است موجب ناهنجاری آندربایت شوند. تنفس از راه دهان و پیش‌آمدگی زبان موجب می‌شود در برخی موارد فشار بیشتری بر فک پایین وارد شده ودرنتیجه دندان‌های فوقانی فک پایین به‌سمت جلو حرکت کنند. گرفتگی طولانی‌مدت بینی و اختلال بین فک بالا و پایین و دندانها ممکن است یکی از علت‌های تنفس از راه دهان باشد.
عوارض مرتبط با آندربایت
عوارض جانبی آندربایت شامل:
عدم تقارن صورت
از عدم تقارن صورت افرادی که مبتلا به ناهنجاری آندربایت هستند می‌توان به‌خوبی این مشکل را درک کرد. این عدم‌تقارن متمایز می‌تواند در افرادی که مبتلا به این ناهنجاری هستند موجب اضطراب و عدم اعتماد به‌نفس شود.
اختلالات مفصل گیجگاهی فکی
ناهنجاری آندربایت باعث می‌شود فشار بیشتری بر مفاصل فک وارد شود و در نتیجه منجر به اختلال TMJ یا مفصل گیجگاهی فکی می‌گردد. این اختلال علاوه بر درد در ناحیه فک بیمار، جویدن غذا را نیز با مشکل همراه می‌کند.
لکنت زبان
برخی افراد مبتلا به آندربایت در تلفظ واژگان و صداهای خاص مشکل دارند.
پوسیدگی مینای دندان
ترتیب نامنظم دندانها می‌تواند موجب پوسیدگی مینای دندان می‌شود.
تحلیل لثه
وضعیت قرار گرفتن دندانها در آندربایت شدید به‌گونه‌ای است که دندان‌های قدامی فک بالا داخل‌تر از دندان‌های قدامی فک پایین هستند. این امر موجب می‌شود فشار بیشتر روی لثه‌ها وارد شده و به تدریج تحلیل روند.
دندان قروچه
درمان مال اکلوژن به پیشگیری اختلالات دندانی کمک کرده و حتی در بهبود ساختار صورت کودک نیز تاثیر فراوانی دارد. افرادی که که مبتلا به اختلالات مفصل گیجگاهی فکی هستند معمولا از درمان و اصلاح آندربایت راضی هستند.
درمان
درمان زودهنگام
تشخیص زودهنگام مال‌اکلوژن کمک می‌کند میزان موفقیت درمان افزایش یافته و حتی در برخی موارد نیازی به عمل‌جراحی بیمار نباشد. شدت آندربایت و سن بیمار از عواملی هستند که تاثیر زیادی بر درمان مطلوب آندربایت دارند. سیم‌کشی دندانها تنها برای رفع مشکلاتی چون نامرتبی دندانها بکار می‌رود اما تجهیزات مربوط به کرانیوفاشیال (اسکلت صورت و جمجمه) یا جراحی برای رفع مشکلاتی که ناشی از اختلالات اسکلتی هستند بکار می‌روند.
با استفاده از تجهیزات کرانیوفاشیال دیگر نیازی به جراحی تهاجمی نخواهد بود. تجهیزات کرانیوفسیال در درمان کودکان در حال رشد تاثیر بیشتری دارد. به‌همین دلیل گفته می‌شود که تشخیص زودهنگام نقش مهمی در موفقیت درمان دارد. انجمن متخصصین ارتودنسی به پدر و مادرها توصیه می‌کند کودکان خود را قبل از سن 7 سالگی و یا با مشاهده اولین علائم ناهنجاری برای معاینه به ارتودنتیست ببرند. تشخیص زودهنگام کمک می‌کند ارتودنتیست ازگزینه‌های درمانی زیادی کمک بگیرد.
ابزار ارتودنسی مورد نیاز برای درمان آندربایت در کودکان :
گسترش‌دهنده فک
این ابزار زمانی بکار می‌روند که فک پایین بزرگ‌تر از فک بالا است. اکسپندرها یا همان گسترش‌دهنده‌ها داخل سقف دهان کار گذاشته می‌شوند و هر روز با یک کلید کوچک قابل تنظیم هستند. به‌محض این‌که فک به اندازه مطلوب رسید دیگر نیازی به تنظیم اکسپندر نیست اما برای تثبیت و تحکیم کام باید حداقل به مدت 3 ماه از آن استفاده کرد.
هدگیر کششی معکوس (فیس ماسک)
این ابزار ارتودنسی به رشد و جلو آمدن فک بالا کمک می‌کند. هدگیر کششی معکوس مجهز به دو عدد پد یا صفحه است که یکی روی پیشانی و دیگری روی چانه قرار می‌گیرد و از طریق قاب عمودی بهم متصل می‌شوند. این نوع هدگیر به دلیل شکل منحصر به فردی که دارد به فیس ماسک نیز معروف است.
نوارهای کشی، قاب عمودی را به سیم‌های دندانی و نوارهای روی دندان‌های آسیاب بالا متصل کرده تا با بوجود آمدن نیروی کششی فک بالا به‌جلو کشیده شده و با فک پایین همتراز شود. این ابزار ارتودنسی معمولا در طول شب استفاده می‌شود اما بسته به شدت ناهنجاری فک ممکن است توصیه شود کودکان در طول روز و بعد از مدرسه نیز استفاده کنند.
چین کاپ (چانه بند)
چین کاپ (Chin cap) اطراف چانه و بالای سر قرار می‌گیرد تا رشد فک پایین را مهار و کنترل کند. این ابزار ارتودنسی در ناهنجاری‌های بسیار شدید همراه با دیگر ابزارارتودنسی بکار می‌رود.
درمان‌های ارتودنسی (بریس‌ها)
بریس‌ها یا سیم‌های ارتودنسی تنها برای درمان آندربایت‌هایی که شامل نامرتبی و نامنظمی دندانها هستند تجویز می‌شوند اما هنوز هم گاهی در درمان کراس بایت اسکلتی مشاهده می‌شوند. حتی گاهی با تشخیص زودهنگام ناهنجاری و درمان موفق با کمک ابزار کرانیوفاسیال ممکن است دندان‌های کودک شما برای مرتب و منظم شدن نیاز به درمان ارتودنسی وسیع داشته باشد.
جراحی ارتودنسی
از مزیت‌های درمان‌های ارتودنسی در سنین پایین این است که ممکن است دیگر نیازی به جراحی در آینده نداشته باشیم و یا وسعت جراحی کمتر گردد. اگر کودک نیاز به جراحی دارد بدین معناست که مشکل به قدری پیچیده و حاد شده که راه‌های درمانی دیگر بی‌فایده بوده و چاره‌ای جز جراحی نیست. در طی عمل جراحی، فک بالا به سمت جلو و فک پایین به سمت عقب کشیده می‌شود.
