ارتودنسی سریع چیست؟مزایا و معایب

ارتودنسی سریع

ارتودنسی سریع گونه‌ای از ارتودنسی است که در آن علاوه بر یکی از انواع براکت‌های گوناگون موجود، جراحی دهان و دندان کوچکی نیز به منظور کوتاه‌تر کردن فرایند اصلاح دندان‌ها انجام می‌شود. این عمل زمان استفاده از براکت‌ را از ۲ تا ۳ سال به ۳ تا ۸ ماه کاهش می‌دهد. جراح متخصص پیش از استفاده از براکت، لثه‌ها و استخوان‌ها را در عمل کوچکی می‌تراشد و مجدداً شکل می‌دهد تا دندان‌ها بتوانند در مدت زمان بسیار کمتری جابجا شوند و در موقعیت صحیح مورد نظر قرار بگیرند.

نوع براکت های استفاده شده در ارتودنسی سریع

در این نوع ارتودنسی نیز مانند ارتودنسی متداول قدیمی از براکت‌ها استفاده می‌شود که به دندان‌ها فشار می‌آورند و با وارد کردن نیرو آنها را به طرف موقعیت صحیح جابه‌جا می‌کنند. براکت‌های ارتودنسی به سه نوع کلی سرامیکی، زبانی یا لینوگوآل و فلزی تقسیم‌بندی می‌شوند که هر سه قابلیت استفاده در این نوع ارتودنسی را دارند:
1-براکت‌های سرامیکی: براکت‌های سرامیکی ساخته شده از مواد کامپوزیتی بسیار محکم هستند و مقاومت آنها در برابر فشار بالا است. براکت‌های سرامیکی چون همرنگ دندان‌ هستند به اندازه براکت‌های فلزی جلب توجه نمی‌کنند. اما نوارهای اتصال دهنده سیم‌ها به براکت‌های فلزی در صورت استعمال دخانیات یا نوشیدن قهوه لک می‌شوند. بااین حال این نوارها را می‌توان در زمان مراجعه به مطب جهت تنظیم مجدد براکت‌ها، معمولاً هر یک ماه یک بار، تعویض کرد.
2-بریس‌های زبانی: بریس‌های زبانی چون پشت دندان‌ها قرار می‌گیرند و دیده نمی‌شوند محبوبیت زیادی در بین بیماران بزرگسال دارند به این دلیل که نمی‌خواهند هیچ یک از اطرافیان از درمان ارتودنسی آنان آگاه شوند. اگرچه براکت‌های زبانی را می‌توان در ارتودنسی سریع مورد استفاده قرار داد، اما کار گذاشتن آنها دشوارتر است و در مقایسه با براکت‌های فلزی و سرامیکی سخت‌تر می‌توان به نتیجه بهینه دست یافت. به علاوه بریس‌های زبانی گران‌تر هستند.
3-بریس‌های فلزی: اگرچه بریس‌های فلزی بسیار محکم هستند و حتی در برابر شدیدترین درمان‌های این نوع ارتودنسی مقاوم هستند، اما این بریس‌ها بیش از دو نوع دیگر آشکار هستند و جلب توجه می‌کنند. بریس‌های فلزی در ابتدا بیش از دو نوع دیگر لثه‌ها را تحریک می‌کنند، اما در نظر داشته باشید که هزینه آنها نیز کمتر است. در این نوع ارتودنسی نیز مانند ارتودنسی معمول قدیمی باید پس از درآوردن براکت‌ها به منظور جلوگیری از بازگشت دندان‌ها به حالت نامناسب اولیه از نگهدارنده استفاده کرد.

بهترین متقاضی برای ارتودنسی سریع

این نوع ارتودنسی انحراف و کجی دندان‌ها را برطرف می‌کند. بهترین متقاضیان چنین درمانی، بیمارانی با بایت بزرگ در عقب دهان، نامنظم بودن جزیی دندان‌های پیشین و به هم‌فشردگی ملایم دندان‌ها یا مشکل جزیی در فاصله بین دندان‌ها هستند. باز شدن، حرکت عمده‌ای است که بیماران پس از چسباندن براکت‌ها‌ به دندان‌ها و قرار گرفتن سیم‌های انعطاف‌پذیر در دهان تجربه می‌کنند. دندان‌های پیشین رو به جلو و بیرون حرکت می‌کنند. اگر بایت عقب دهان مناسب باشد و مشکل به‌هم فشردگی یا فاصله بین دندان‌ها ملایم باشد، میزان باز شدن، حداقل خواهد بود و در واقع تنها برای برخی بیماران مفید خواهد بود. ارتودنسی سریع در مواردی به ظاهر ساده‌ که در آنها مشکل بایت تشخیص داده نشده باشد، با کمترین موفقیت همراه است، یعنی دندان‌های پیشین بالایی همپوشانی کاملی با دندان‌های پیشین پایینی نداشته باشد یا این که رو به جلو و بیرون راندن دندان‌های پیشین بیمار بیش از حالت کنونی به صلاح نباشد و نتیجه نامطلوبی به دست دهد. چنانچه ارتودنسی سریع به دلیل بیش از حد رو به جلو و بیرون آمدن دندان‌های پیشین و تشدید مشکل بایت نتیجه مطلوبی را به دست ندهد، بیمار باید مجدد تحت درمان قرار بگیرد. ارتودنسی سریع معمولاً بر دندان‌های پیشین متمرکز می‌شود و این که قوس‌های پایینی و بالایی چگونه روی هم می‌آیند چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد. بنابراین متخصص ارتودنسی در جلسه مشاوره پس از معاینه دندان‌ها و فک، مناسب بودن بهره‌گیری از ارتودنسی سریع را مشخص می‌کند.

مزایای ارتودنسی سریع

1-دستاورد ارتودنسی سریع تنها به ایجاد لبخندی زیبا محدود نمی‌شود، این روش برای سلامتی نیز مفید است؛ چون براکت‌ها مشکلات ساختاری‌ به وجود آورنده اختلال اور بایت یا کجی دندان‌ها را اصلاح می‌کنند، ارتودنسی سریع نیز مانند ارتودنسی متداول قدیمی سلامت کلی دهان و دندان را بهبود می‌بخشد. مرتب بودن دندان‌ها نقش مؤثری در سلامت لثه و دندان دارد و باعث می‌شود بیمار بتواند به راحتی بجود، گاز بزند و صحبت کند.
2-شاخص‌ترین مزیت ارتودنسی سریع کوتاه بودن دوره استفاده از براکت‌ها است که به ویژه برای بزگسالانی مهم است که با توجه به تمایل به پنهان نگاه داشتن براکت‌ می‌خواهند با صرف کمترین زمان ممکن به نتیجه دلخواه دست یابند.
3-دیگر مزیت ارتودنسی سریع امکان استفاده از انواع براکت‌ها، یعنی براکت‌های فلزی (پرکاربردترین و ساده‌ترین نوع)، سرامیکی (مشابه نوع فلزی اما سفید رنگ و با وضوح کمتر) و زبانی (براکت‌هایی که به دلیل قرار گرفتن در پشت دندان‌ها دیده نمی‌شوند) است.

معایب ارتودنسی سریع

1-حرکت سریع‌تر دندان‌ها به معنای تنظیم براکت‌ها در وقفه‌های زمانی کمتر است، در حقیقت در عرض این چند ماه تعداد جلسه‌های تنظیم براکت‌ها به اندازه یک بازه زمانی دو تا سه ساله است. بنابراین بیمار در مقایسه با روش معمول ارتودنسی باید در فواصل بسیار کمتری به مطب دندانپزشک مراجعه کند.
2-متأسفانه همه نمی‌توانند از ارتودنسی سریع استفاده کنند. چنانچه دندان‌ها نیازمند اصلاح فراوان باشد، ارتودنسی معمول قدیمی یگانه انتخاب خواهد بود.
3-ارتودنسی سریع نیازمند انجام عمل جراحی کوچکی است که معمولاً یک هفته پس از قرار دادن براکت‌ها توسط متخصص لثه (پریودنتیست) انجام می‌شود. این عمل جراحی سرپایی تحت بی‌حسی موضعی به منظور اصلاح و تغییر دادن لثه‌ها و استخوان‌های نگه دارنده دندان‌ها در جای خود انجام می‌شود و حرکت دندان‌ها به موقعیت مطلوب را سریع‌تر می‌کند. ناراحتی ناشی از این جراحی معمولاً به اندازه عمل پاکسازی دندان است. بااین حال بیماران معمولاً در ارتودنسی سریع به دلیل حرکت سریع‌تر دندان‌ها احساس خارش دارند.
4-یکی از بزرگترین نقطه ضعف‌های ارتودنسی سریع هزینه بالای آن است. اکثر شرکت‌های بیمه این عمل را تحت پوشش قرار نمی‌دهند؛ در نظر داشته باشید که ارتودنسی سریع گرانترین نوع ارتودنسی است.